Praca prokuratora to połączenie prestiżu i ogromnej odpowiedzialności. Zawód ten wymaga nie tylko rozległej wiedzy prawniczej, ale także odporności psychicznej i zdolności do podejmowania trudnych decyzji. Czy jednak zarobki są na tyle atrakcyjne, by zrekompensować stres i wyrzeczenia? Sprawdź, ile faktycznie zarabia prokurator w Polsce w 2025 roku i jakie są realia tej ścieżki zawodowej.
Prokurator w Polsce – obowiązki
Prokurator to funkcjonariusz publiczny, który pełni ważną funkcję w systemie wymiaru sprawiedliwości. Jego głównym zadaniem jest prowadzenie postępowań karnych i nadzorowanie postępowań przygotowawczych. W praktyce oznacza to m.in.:
- prowadzenie dochodzeń,
- sporządzanie aktów oskarżenia,
- udział w rozprawach sądowych,
- reprezentowanie interesu publicznego przed sądem.
Codzienna praca prokuratora wiąże się z ogromnym obciążeniem emocjonalnym. Osoba na tym stanowisku często spotyka się z tragicznymi historiami ofiar i sprawców. Musi być odporna na presję i umieć „trzymać nerwy na wodzy”.
Prokuratorzy nierzadko podejmują decyzje w stresujących warunkach, mając świadomość ich realnego wpływu na ludzkie życie i losy poszczególnych osób. Często też mierzą się z ryzykiem – przeszukania, oględziny miejsca zdarzenia, przesłuchania i działania operacyjne niekiedy wiążą się z kontaktem z agresywnymi lub niebezpiecznymi osobami.
Jak zostać prokuratorem w Polsce?
Droga do zawodu prokuratora nie jest ani krótka, ani prosta. Pierwszym krokiem jest ukończenie studiów prawniczych na uczelni wyższej. Po uzyskaniu dyplomu przyszły kandydat musi przystąpić do konkursu na aplikację prokuratorską organizowaną przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury, gdzie konkurencja jest bardzo wysoka. Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w 2024 roku do egzaminów przystąpiło 1197 osób, ubiegających się o 220 miejsc na aplikacji sędziowskiej i prokuratorskiej. Sama aplikacja trwa 36 miesięcy i kończy się egzaminem zawodowym.
Po zaliczeniu egzaminu kandydat może zostać asesorem prokuratorskim. To okres próbny, w którym sprawdza się, czy dana osoba nadaje się do samodzielnej pracy. Po uzyskaniu pozytywnej opinii asesora można zostać powołanym na stanowisko prokuratora. Cały proces – od rozpoczęcia studiów do nominacji – zajmuje zwykle co najmniej 8–9 lat.
Chcesz zostać prokuratorem w Polsce? Pomożemy Ci w tym! Skorzystaj z naszych materiałów edukacyjnych. Oferujemy m.in. aplikację z aktami prawnymi. Nie musisz już nosić ze sobą wydrukowanych ustaw. Wszystko możesz mieć pod ręką na swoim smartfonie czy tablecie, by uczyć się, gdzie chcesz!
Regulacje dotyczące zarobków prokuratora
Wynagrodzenia prokuratorów w Polsce określa ustawa o prokuraturze oraz rozporządzenia wykonawcze. Pensje są uzależnione od zajmowanego stanowiska, stażu pracy oraz dodatków za wysługę lat. Istotny jest tzw. mnożnik kwoty bazowej ustalanej co roku w ustawie budżetowej. Wysokość mnożnika rośnie wraz z awansem zawodowym.
Na pensję zasadniczą mogą się nakładać:
- dodatki funkcyjne,
- dodatki specjalne,
- świadczenia socjalne.
Rzeczywiste wynagrodzenie jest więc często wyższe niż kwoty bazowe. Warto również dodać, że w zależności od rodzaju prokuratury (regionalnej, okręgowej, rejonowej, wojskowej) różni się poziom odpowiedzialności, a więc i wysokość wynagrodzenia.
Ile zarabia prokurator w Polsce?
Zarobki prokuratora w 2025 zależą od sprawowanej funkcji:
- asystent prokuratora zarabia około 4000–5500 zł brutto miesięcznie. To stanowisko pomocnicze, nie wiąże się z prowadzeniem spraw, ale z pracą administracyjną i merytoryczną przy boku prokuratora;
- prokurator rejonowy może już liczyć na zarobki wynoszące około 7500 zł brutto miesięcznie; to najniższy szczebel w hierarchii prokuratorskiej, ale też jeden z najbardziej obciążających ze względu na liczbę prowadzonych spraw;
- prokurator okręgowy zarabia około 9000 zł brutto miesięcznie; tu zarobki zaczynają wyraźnie wzrastać, co odzwierciedla większą odpowiedzialność;
- prokurator wojskowy zarabia od 8000 zł brutto; pensja zależy od stopnia wojskowego i miejsca służby;
- prokurator apelacyjny zarabia około 10 000 zł brutto; tak wysokie zarobki wynikają z tego, jak duże znaczenie ma jego praca;
- prokurator generalny może liczyć na wypłatę około 15000–17000 zł brutto, nie licząc dodatków; to najwyższe stanowisko w strukturze prokuratury, wymagające ogromnego doświadczenia i pełnej dyspozycyjności.
Dodatkowa działalność zarobkowa prokuratora – czy jest możliwa?
Zgodnie z przepisami, prokurator nie może prowadzić działalności gospodarczej ani podejmować innej pracy zarobkowej bez zgody przełożonych. Wyjątkiem są działania naukowe, dydaktyczne i publicystyczne – te są dopuszczalne, pod warunkiem że nie kolidują z pełnieniem funkcji prokuratorskiej i nie naruszają zasady bezstronności. To wynika z art. 103 Ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze.
Oznacza to, że prokurator może np.:
- wykładać na uczelni,
- pisać artykuły prawne,
- uczestniczyć w konferencjach naukowych.
Nie może jednak dorabiać w kancelarii prawnej, prowadzić firmy czy pracować dorywczo poza zawodem. Te ograniczenia mają zapewnić pełną niezależność i unikanie konfliktów interesów. Co ważne, naruszenie tego zakazu może skutkować dyscyplinarnymi konsekwencjami, a nawet utratą stanowiska.
Zawód prokuratora w Polsce wymaga dużych nakładów czasu, zaangażowania i odporności psychicznej. Zarobki, choć konkurencyjne na tle wielu innych zawodów, są wciąż przedmiotem dyskusji, zwłaszcza w kontekście odpowiedzialności i presji, jakiej podlegają prokuratorzy.
To zawód dla tych, którzy traktują prawo jako misję, a nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy. Jeśli jesteś jedną z takich osób, pamiętaj o odpowiednim przygotowaniu do egzaminów na aplikację. Skorzystaj np. z aplikacji testy prawnicze z naszej oferty. Dzięki niej możesz uczyć się z bazy powtarzalnych pytań, co zwiększa Twoją szansę na sukces.