Patron aplikacja komornicza – Wszystko, co musisz wiedzieć

Podstawowe informacje o aplikacji komorniczej

Organizacja i przebieg aplikacji komorniczej

Aplikacja komornicza to sztywny, uregulowany przepisami proces szkoleniowy, który nie pozostawia miejsca na dowolność. Nie jest to praktyka, którą „odbębnia się” w wolnym czasie. To pełnoetatowe przygotowanie do zawodu komornika sądowego, obejmujące zarówno teorię, jak i praktykę – od seminarium po bezpośredni kontakt z egzekucją w terenie.

Struktura aplikacji komorniczej i czas trwania

Zgodnie z art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U.2024.1458 t.j.), aplikacja komornicza trwa dokładnie 2 lata i zawsze rozpoczyna się 1 stycznia danego roku kalendarzowego. W przypadku aplikacji zaplanowanej na 2025 rok, start przypada na 1 stycznia 2025 r., a zakończenie – 31 grudnia 2026 r.

Ten czas nie podlega negocjacjom – jest ściśle określony ustawowo. Przebieg aplikacji dzieli się na dwa etapy:

• I rok aplikacji (styczeń–grudzień 2025): skupia się na teorii, obserwacji i pierwszych krokach w praktyce.
• II rok aplikacji (styczeń–grudzień 2026): to czas intensywnych działań praktycznych, większej samodzielności i przygotowania do egzaminu komorniczego.

Podstawy prawne – rola Ministra Sprawiedliwości i rozporządzeń

Cały system aplikacji komorniczej funkcjonuje na podstawie ściśle określonych aktów prawnych, których centrum stanowi Minister Sprawiedliwości. To on odpowiada za nadzór nad zawodem komornika sądowego i reguluje organizację aplikacji za pomocą odpowiednich rozporządzeń.

Kluczowe akty prawne:

• Ustawa z 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U.2024.1458 t.j.) – bazowy dokument regulujący zawód i aplikację.
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2018 r. w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej (Dz.U.2023.442 t.j.) – opisuje m.in. obowiązki aplikanta i strukturę szkolenia.
• Rozporządzenie z dnia 14 grudnia 2018 r. w sprawie ramowego programu aplikacji komorniczej (Dz.U.2018.2407) – szczegółowy harmonogram nauki.
• Rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2020 r. – określające wysokość opłaty za aplikację komorniczą: 5850 zł rocznie.

Minister wyznacza także termin egzaminu wstępnego na aplikację – w 2025 roku odbędzie się on 27 września o godz. 11:00.

Obowiązki aplikanta wynikające z przepisów

Aplikant komorniczy to nie tylko uczeń – to pełnoprawny uczestnik korporacji zawodowej, na którym ciąży szereg obowiązków. Ich katalog określa m.in. art. 97 ustawy o komornikach sądowych.

Aplikant jest zobowiązany do:

• systematycznego uczestnictwa w zajęciach seminaryjnych i praktykach przewidzianych ramowym programem aplikacji,
• samodzielnego pogłębiania wiedzy prawniczej i umiejętności praktycznych związanych z obowiązkami komornika sądowego,
• przestrzegania dyscypliny szkoleniowej i etycznej oraz regulaminu aplikacji,
• stawienia się w wyznaczonym terminie na kolokwia i sprawdziany – pozytywny wynik jest niezbędny do kontynuowania szkolenia.

W praktyce aplikant może:

• analizować akta spraw cywilnych,
• kontrolować sprawy zawieszone i oczekujące na czynności,
• tworzyć projekty pism, zarządzeń i uzasadnień,
• asystować przy czynnościach egzekucyjnych poza kancelarią,
• pełnić funkcję protokolanta.

To konkretna i wymagająca praca – i właśnie dlatego rola patrona aplikacji komorniczej jest tak kluczowa.

Przebieg I i II roku aplikacji komorniczej u patrona

I rok aplikacji – teoria, obserwacja i pierwsze praktyczne zadania

Pierwszy rok to wejście w świat komorniczy z perspektywy ucznia i obserwatora. To właśnie w tym okresie mentoring w aplikacji komorniczej nabiera realnych kształtów – patron aplikanta komorniczego pełni funkcję przewodnika po zawodowych meandrach kancelarii.

W I roku aplikacji:

• aplikant uczestniczy w seminariach prowadzonych przez komorników, sędziów i prokuratorów, głównie z zakresu prawa cywilnego, postępowania cywilnego i egzekucji,
• odbywa praktyki u patrona – obserwuje działanie kancelarii, uczy się dokumentacji, poznaje zasady kontaktu z uczestnikami postępowania,
• wykonuje pierwsze zadania: analiza akt, projekty pism, udział w rozprawach jako obserwator.

Na koniec pierwszego roku rada właściwej izby komorniczej przeprowadza kolokwium pisemne, które weryfikuje stopień opanowania wiedzy przez aplikanta.

II rok aplikacji – większa samodzielność, czynności terenowe, dokumentacja

Drugi rok to już praktyka zawodowa na wysokich obrotach. W tym okresie aplikant, po upływie roku od rozpoczęcia aplikacji, może zostać pisemnie upoważniony przez patrona do wykonywania wybranych czynności egzekucyjnych. To początek realnej pracy – z dokumentacją, czynnościami w terenie i samodzielnym podejmowaniem decyzji.

W II roku aplikacji:

• aplikant uczęszcza na zajęcia specjalistyczne z zakresu egzekucji, etyki, zarządzania kancelarią,
• zyskuje uprawnienia do odbierania oświadczeń, prowadzenia rozmów, protokołowania czynności,
• uczestniczy w czynnościach terenowych: oględziny, doręczenia, zajęcia komornicze,
• prowadzi dokumentację: sporządza protokoły, zarządzenia, korespondencję – wszystko pod nadzorem patrona,
• przystępuje do kolokwiów organizowanych przez izbę komorniczą, które kończą szkolenie przed egzaminem zawodowym.

To czas, w którym patron staje się nie tylko opiekunem aplikanta komorniczego, ale również jego bezpośrednim przełożonym – wymagającym, ale wspierającym.

Najważniejsze różnice między latami aplikacji i rozwój kompetencji aplikanta

Różnica między pierwszym a drugim rokiem aplikacji to nie tylko formalność. To skok jakościowy – od nauki książkowej do wykonywania realnych zadań.

Na zakończenie każdego roku patron sporządza opinię o aplikancie, którą niezwłocznie przekazuje radzie właściwej izby komorniczej. To dokument, który realnie wpływa na dalszą ścieżkę zawodową aplikanta – łącznie z dopuszczeniem do egzaminu komorniczego.

Kim jest patron aplikanta komorniczego?

W aplikacji komorniczej nie ma miejsca na przypadkowość. Każdy element tego dwuletniego szkolenia – od seminariów, przez praktyki, aż po kolokwia – musi mieć konkretnego przewodnika. Tym właśnie jest patron aplikanta komorniczego. Nie chodzi tylko o formalny nadzór – chodzi o kogoś, kto faktycznie przygotowuje przyszłego komornika do wejścia w zawód. Krok po kroku, w realnych warunkach, w działającej kancelarii.

Definicja patrona w kontekście aplikacji komorniczej

Patron w aplikacji komorniczej to komornik sądowy, który bierze na siebie obowiązek praktycznego przygotowania aplikanta do samodzielnego wykonywania zawodu. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2018 r. w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej, patronem może zostać komornik zatrudniający aplikanta na podstawie umowy o pracę lub deklarujący taką gotowość.

Ale uwaga – to nie jest relacja „szef–pracownik”. To układ mistrz–uczeń. Patron nie tylko zleca zadania, ale też pokazuje, jak wygląda biurowość w indywidualnej kancelarii komorniczej, jakie są czynności należące do zakresu obowiązków komornika, na czym polega egzekucja w praktyce, jak rozmawiać z dłużnikami, jak pisać zarządzenia i jak trzymać się zasad etyki zawodowej.

Patronat jest absolutnym warunkiem odbywania aplikacji – bez patrona nie można rozpocząć ani kontynuować szkolenia. To wymóg ustawowy, który realizuje rada właściwej izby komorniczej, przydzielając aplikanta do komornika z wykazu patronów przyjętego w danej izbie.

Rola patrona w aplikacji komorniczej

Rola patrona aplikacji komorniczej to nie tylko bycie opiekunem wpisanym w akta osobowe aplikanta. To coś znacznie większego. Patron to:

• Mentor zawodowy, który wprowadza aplikanta w obowiązki komornika sądowego – uczy, sprawdza, koryguje, opiniuje,
• Pracodawca – zatrudnia aplikanta na podstawie umowy o pracę na cały czas trwania aplikacji (czyli 2 lata),
• Nauczyciel praktyki – przekazuje wiedzę operacyjną, uczy etyki, tłumaczy niuanse prawa cywilnego i postępowania egzekucyjnego,
• Przewodnik po środowisku zawodowym – zaznajamia aplikanta z funkcjonowaniem izby komorniczej, pokazuje, jak działa korporacja, jak się poruszać w tym zamkniętym, ale ważnym świecie.

W ciągu każdego roku aplikacji patron sporządza pisemną opinię o aplikancie i przekazuje ją radzie właściwej izby komorniczej – nie później niż do 31 stycznia kolejnego roku. Ocena ta realnie wpływa na dalszy przebieg szkolenia i dopuszczenie do egzaminu komorniczego.

Jakie zadania wykonuje patron dla aplikanta?

Lista obowiązków patrona jest konkretna, precyzyjna i opisana w przepisach. Nie ma tu miejsca na „na oko”. Zgodnie z rozporządzeniem ministra sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2018 r., obowiązki patrona aplikanta komorniczego dzielą się na trzy kluczowe obszary:

Zadania organizacyjne i nadzorcze

• Zatrudnienie aplikanta na podstawie umowy o pracę – od pierwszego do ostatniego dnia aplikacji,
• Organizacja praktyk zawodowych zgodnie z programem aplikacji przyjętym w danej izbie komorniczej,
• Stały nadzór nad przebiegiem aplikacji, w tym kontrola powierzanych zadań i postępów,
• Sporządzanie opinii rocznej dla rady właściwej izby komorniczej – obowiązkowo co 12 miesięcy.

Zadania szkoleniowe i merytoryczne

• Wprowadzanie aplikanta w obowiązki komornika sądowego – od teorii po praktykę,
• Kształtowanie postaw zgodnych z godnością zawodu komornika,
• Przekazywanie wiedzy praktycznej z zakresu egzekucji w sprawach cywilnych,
• Uczenie korzystania z orzecznictwa, literatury prawniczej i regulacji prawnych,
• Tłumaczenie zasad wystąpień przed sądem i organami egzekucyjnymi.

Zadania praktyczne w kancelarii

W ramach praktyk patron zleca aplikantowi m.in.:

• analizę akt sprawy,
• kontrolowanie spraw zawieszonych i oczekujących na czynności,
• pisanie projektów odpowiedzi na pisma procesowe,
• redagowanie zarządzeń, postanowień i ich uzasadnień,
• udział w czynnościach terenowych poza siedzibą kancelarii,
• protokołowanie czynności komorniczych.

Po ukończeniu pierwszego roku aplikacji, patron może wystawić pisemne upoważnienie do wykonywania wybranych czynności egzekucyjnych. Taki dokument musi być okazywany stronie postępowania na jej żądanie.

Wsparcie patrona podczas aplikacji komorniczej

Dobry patron to nie tylko przełożony – to także partner w nauce. Jego wsparcie ma trzy wymiary: merytoryczny, rozwojowy i emocjonalny.

Wsparcie merytoryczne i zawodowe

• Aplikant regularnie otrzymuje konstruktywny feedback – co robi dobrze, co może poprawić, gdzie ma potencjał do rozwoju,
• Patron pomaga ustalać cele, priorytety, planować pracę i rozwijać umiejętności zawodowe,
• Wskazuje konkretne działania, które prowadzą do poprawy jakości pracy i przygotowują do egzaminu zawodowego.

Wsparcie w zarządzaniu nauką i rozwojem

• Patron pełni funkcję tutora – pomaga aplikantowi zarządzać własną edukacją, rozwijać zdolności i wykorzystywać je efektywnie,
• Jest dostępny na bieżąco – zarówno podczas pracy w kancelarii, jak i przez kontakt elektroniczny,
• Organizuje regularne spotkania, by omawiać postępy i trudności.

Budowanie relacji opartych na zaufaniu

• W zdrowej relacji patron–aplikant panuje szacunek i poczucie bezpieczeństwa,
• Patron nie nadużywa swojej pozycji, nie tworzy presji – przeciwnie, zachęca do podejmowania nowych wyzwań, próbowania, uczenia się na błędach,
• Taka relacja często bywa pierwszą poważną więzią zawodową aplikanta w środowisku komorniczym.

Patron nie tylko szkoli – buduje fundament pod przyszłą samodzielność. Dzięki mentoringowi aplikant komorniczy dojrzewa zawodowo, zdobywa zaufanie do własnych decyzji, uczy się działać odpowiedzialnie. Właśnie dlatego wybór patrona to jedna z najważniejszych decyzji na etapie rozpoczynania aplikacji komorniczej.

Prawa i obowiązki w relacji aplikant – patron

Relacja między aplikantem a patronem to trzon całej aplikacji komorniczej. Nie chodzi tylko o zatrudnienie w kancelarii – to układ, który musi działać jak dobrze naoliwiony mechanizm. Z jednej strony: aplikant, który zdobywa wiedzę i doświadczenie. Z drugiej: patron aplikanta komorniczego – mentor, przewodnik, nadzorca i pierwszy recenzent jego pracy. Obie strony mają jasno określone prawa i obowiązki, a ich wzajemna współpraca podlega ścisłym regulacjom zawartym m.in. w ustawie o komornikach sądowych oraz rozporządzeniach Ministra Sprawiedliwości.

Prawa i obowiązki aplikanta komorniczego względem patrona

Aplikant komorniczy to nie tylko uczeń. To również pracownik kancelarii komorniczej, uczestnik szkolenia zawodowego oraz członek korporacji komorniczej. Zgodnie z art. 97 ustawy o komornikach sądowych oraz rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2018 r. w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej, aplikant ma obowiązek:

• Uczestniczyć w zajęciach seminaryjnych i praktykach przewidzianych ramowym programem aplikacji,
• Pogłębiać wiedzę prawniczą i doskonalić umiejętności praktyczne, potrzebne do wykonywania zawodu komornika,
• Przestrzegać dyscypliny szkoleniowej i etyki zawodowej, tak w czasie zajęć, jak i w pracy kancelaryjnej,
• Sumiennie wykonywać zadania zlecone przez patrona, szczególnie te związane z funkcjonowaniem kancelarii komorniczej i zakresem obowiązków komornika sądowego.

Oprócz tego, jako pracownik zatrudniony u patrona na podstawie umowy o pracę, aplikant zobowiązany jest do:

• Wykonywania poleceń patrona w zakresie czynności szkoleniowych,
• Usprawiedliwiania swojej nieobecności – np. przez przedłożenie zwolnienia lekarskiego,
• Zachowania poufności w sprawach prowadzonych przez kancelarię,
• Przestrzegania wewnętrznego regulaminu pracy i zasad obowiązujących w kancelarii.

Jakie prawa i obowiązki ma aplikant u patrona

Choć ustawy i rozporządzenia nie zawierają osobnego katalogu „praw aplikanta”, wiele z nich wynika wprost z obowiązków patrona aplikacji komorniczej.

Aplikant ma prawo do:

• Rzetelnego szkolenia i wprowadzenia w zawód, zgodnie z zakresem obowiązków komornika,
• Zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez cały okres trwania aplikacji,
• 30-dniowego zwolnienia z obowiązków służbowych w okresach wolnych od zajęć seminaryjnych, w tym bezpośrednio przed egzaminem komorniczym,
• Uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych, bez przeszkód ze strony pracodawcy-patrona,
• Otrzymania pisemnej opinii o przebiegu aplikacji na koniec każdego roku szkoleniowego – opinia ta trafia do rady właściwej izby komorniczej.

W ramach kancelarii aplikant ma prawo m.in. do:

• Analizowania akt sprawy w zakresie wskazanym przez komornika,
• Tworzenia projektów pism, zarządzeń, postanowień, a także ich uzasadnień,
• Uczestnictwa w czynnościach terenowych, takich jak oględziny czy zajęcia majątku (za zgodą i w obecności patrona),
• Pełnienia funkcji protokolanta oraz rejestrowania czynności egzekucyjnych.

Po roku pracy patron może udzielić pisemnego upoważnienia do samodzielnego wykonywania wybranych czynności egzekucyjnych, w tym m.in.:

• wezwania do uzupełnienia braków formalnych wniosku o wszczęcie egzekucji,
• kierowania zapytań do urzędów i instytucji,
• doręczania korespondencji bezpośrednio adresatom.

Zadania realizowane przez aplikanta w kancelarii komorniczej u patrona

W praktyce kancelaryjnej aplikant nie siedzi z boku i nie przygląda się zza szyby. Wręcz przeciwnie – jest aktywnym uczestnikiem pracy zespołu. Zakres powierzonych zadań określa sam patron i dostosowuje je do etapu aplikacji (I lub II rok) oraz stopnia zaawansowania aplikanta.

Zadania administracyjno-biurowe

W ramach codziennej pracy w kancelarii, aplikant:

• Rejestruje wpływające sprawy i prowadzi ewidencję dokumentów,
• Księguje wpłaty przekazywane przez dłużników i wierzycieli,
• Monitoruje sprawy zawieszone lub czekające na dalsze czynności,
• Weryfikuje stan majątkowy dłużnika, analizując dostępne dane lub ustalając brak majątku,
• Sporządza protokoły, postanowienia, zaświadczenia – w ramach obowiązków kancelaryjnych.

Zadania egzekucyjne i związane z postępowaniami

Aplikant bierze udział w postępowaniach egzekucyjnych, w tym:

• Obsługuje tytuły wykonawcze, analizuje ich zgodność i podstawy,
• Przygotowuje dokumentację związaną z licytacjami komorniczymi,
• Udziela informacji stronom, przyjmuje wykazy majątku i kontaktuje się z dłużnikami i wierzycielami,
• Ustala miejsce zamieszkania dłużnika, weryfikując dane pod kątem prowadzenia skutecznej egzekucji.

Zadania terenowe

Pod warunkiem posiadania upoważnienia i zgody komornika, aplikant może:

• Asystować w czynnościach terenowych (np. zajęcia majątku, przeszukania, eksmisje),
• Brać udział w oględzinach i doręczeniach pism sądowych,
• Dokonywać czynności w terenie, takich jak spisywanie protokołów, robienie dokumentacji zdjęciowej, kontakt bezpośredni ze stronami.

To właśnie te doświadczenia – bezpośrednie, wymagające, czasem trudne – stanowią sedno aplikacji komorniczej i przygotowują do samodzielnej pracy po egzaminie.

Obowiązki patrona wobec aplikanta komorniczego

Obowiązki patrona są opisane szczegółowo w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości i dotyczą zarówno kwestii organizacyjnych, jak i szkoleniowych. Patron nie tylko „przyjmuje” aplikanta, ale aktywnie odpowiada za jego rozwój zawodowy, merytoryczny i etyczny.

Obowiązki organizacyjne patrona

• Zatrudnienie aplikanta na podstawie umowy o pracę przez pełne dwa lata aplikacji,
• Zapoznanie aplikanta z funkcjonowaniem kancelarii komorniczej, w tym z dokumentacją, procedurami i zasadami obsługi interesantów,
• Przedstawienie czynności należących do zakresu obowiązków komornika – od analizy tytułów po przygotowanie wniosków do sądów i organów,
• Sporządzanie rocznej opinii o aplikancie – termin przekazania do rady właściwej izby komorniczej: do 31 stycznia każdego roku,
• Zapewnienie możliwości udziału w obowiązkowych zajęciach seminaryjnych, organizowanych przez izbę.

Obowiązki merytoryczne i szkoleniowe

Patron powinien:

• Uczyć zasad etyki zawodowej i posługiwania się przepisami prawa, orzecznictwem i literaturą,
• Omawiać z aplikantem strategię postępowania przed sądami i instytucjami publicznymi,
• Rozwijać potencjał intelektualny aplikanta, obserwując jego postępy i motywując do działania,
• Dzielić się praktyczną wiedzą z zakresu prowadzenia egzekucji, zarządzania kancelarią i kontaktu z interesariuszami.

Ograniczenia w obowiązkach patrona

Patron nie ponosi odpowiedzialności za błędy merytoryczne aplikanta, ale ma obowiązek interweniowania, jeśli zauważy nieprawidłowości. Nie wolno mu też przeciążać aplikanta obowiązkami, które uniemożliwiają udział w zajęciach seminaryjnych.

Równocześnie patron musi nadzorować czynności wykonywane przez aplikanta w ramach udzielonego upoważnienia – ocenia poprawność ich wykonania i dba o zgodność z prawem i etyką.

Wymagania i kwalifikacje patrona

Patron aplikacji komorniczej nie może być przypadkową osobą – to mentor z krwi i kości, który nie tylko uczy, ale również daje przykład i kształtuje przyszłego komornika.

Kto może zostać patronem aplikanta komorniczego?

Zacznijmy od podstaw: patronem może być wyłącznie komornik sądowy. Nie ma tu pola manewru – osoby wykonujące inne zawody prawnicze (np. adwokaci, radcowie prawni) nie mogą sprawować patronatu w aplikacji komorniczej. To jasno wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2018 r. w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej.

Aby zostać patronem aplikanta, komornik musi:

• być wpisany na listę komorników sądowych,
• aktywnie wykonywać zawód – czyli prowadzić własną kancelarię komorniczą i realizować czynności egzekucyjne na podstawie przepisów o postępowaniu cywilnym,
• zatrudnić aplikanta komorniczego na podstawie umowy o pracę lub przynajmniej zadeklarować gotowość do jego zatrudnienia.

Patron aplikanta komorniczego jest wyznaczany przez radę właściwej izby komorniczej, a nie wybierany bezpośrednio przez samego aplikanta. Co prawda aplikant może wskazać preferowaną kancelarię, ale ostateczna decyzja leży po stronie izby. Wpis na listę aplikantów komorniczych wiąże się z uchwałą rady izby, w której konkretnie wskazuje się patrona i kancelarię, w której aplikacja będzie odbywana.

Obowiązek zatrudniania aplikantów

Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, każdy komornik ma obowiązek zatrudnienia co najmniej jednego aplikanta komorniczego raz na trzy lata. To nie jest fakultatywna opcja – to ustawowy obowiązek uczestniczenia w systemie szkolenia zawodowego.

Wyjątki są nieliczne. Komornik może zostać zwolniony z tego obowiązku jedynie przez prezesa sądu apelacyjnego, po zasięgnięciu opinii prezesa właściwego sądu rejonowego oraz rady właściwej izby komorniczej. Co więcej, rada izby ma również prawo zobowiązać konkretnego komornika do zatrudnienia wskazanego aplikanta – np. w sytuacji braku wystarczającej liczby patronów w danej izbie.

To oznacza jedno: patronat w aplikacji komorniczej nie jest „łaską” – jest częścią obowiązków komornika.

Wymagania dla patrona aplikanta komorniczego

Choć przepisy nie zawierają szczegółowego katalogu wymagań dla patronów (w przeciwieństwie np. do aplikacji radcowskiej), praktyka zawodowa i standardy samorządu komorniczego pozwalają wyodrębnić trzy kluczowe kategorie wymagań: formalne, zawodowe i etyczne.

Wymagania formalne

Aby zostać patronem aplikanta komorniczego, należy spełniać następujące warunki:

• być wpisanym na listę komorników sądowych,
• aktywnie wykonywać zawód – czyli prowadzić kancelarię i nie przebywać na zawieszeniu lub urlopie bezpłatnym,
• nie być osobą skazaną prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne,
• nie być karanym dyscyplinarnie za czyny związane z wykonywaniem zawodu komornika,
• nie mieć orzeczonego zakazu sprawowania patronatu,
• cieszyć się nieposzlakowaną opinią w środowisku zawodowym,
• regularnie opłacać składki członkowskie i wypełniać obowiązki wynikające z przynależności do izby.

Wymagania zawodowe i doświadczenie

Przepisy nie wskazują konkretnej liczby lat praktyki, jak ma to miejsce np. w przypadku radców prawnych (4 lata), ale dobrą praktyką jest wyznaczanie na patronów komorników z co najmniej kilkuletnim doświadczeniem. Dlaczego?

Bo patron:

• musi znać realia prowadzenia kancelarii komorniczej – od biurowości, przez zarządzanie sprawami, po kontakt z organami egzekucyjnymi,
• powinien mieć za sobą liczne postępowania egzekucyjne – tak, by mógł uczyć przez pryzmat rzeczywistych przypadków,
• musi potrafić uczyć i dzielić się wiedzą – mentoring w aplikacji komorniczej to nie tylko instrukcje, ale też rozmowa, feedback, korekta,
• powinien zarządzać czasem i zadaniami tak, by znaleźć przestrzeń na szkolenie aplikanta, a nie tylko „wrzucać go w tryby” codziennej pracy.

Wymagania etyczne i osobowościowe

Dobre praktyki w środowisku komorniczym mówią jasno: nie każdy komornik, który spełnia wymogi formalne, powinien zostać patronem. Potrzebne są jeszcze odpowiednie cechy osobowościowe i podejście do roli mentora.

Patron powinien:

• dawać rękojmię prawidłowego sprawowania patronatu – to znaczy mieć odpowiedni charakter, postawę i reputację,
• mieć predyspozycje do mentoringu – cierpliwość, komunikatywność, chęć dzielenia się wiedzą i wspierania w rozwoju,
• być życzliwym i gotowym do pomocy – szczególnie na etapie pierwszego roku aplikacji, który często bywa trudny dla młodych adeptów,
• znać swoje obowiązki – i złożyć stosowne oświadczenie o gotowości do ich realizacji, zgodnie z procedurami izby komorniczej.

Dodatkowe kryteria oceny patrona

Rady izb komorniczych, przy wyznaczaniu patronów, mogą też uwzględniać dodatkowe elementy:

Obowiązki administracyjne patrona

Aby zostać wyznaczonym jako patron, komornik musi:

• nie zalegać z opłatami członkowskimi w izbie komorniczej,
• aktywnie uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym, np. poprzez udział w szkoleniach organizowanych przez izby,
• prowadzić kancelarię zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami zawodowymi i wymogami formalnymi.

Patron odpowiada nie tylko za przekazanie wiedzy. Jego zadaniem jest kształtowanie przyszłego pokolenia komorników sądowych – od merytoryki, przez etykę, aż po styl pracy i relacje z ludźmi. To odpowiedzialność, która wymaga nie tylko kompetencji, ale i podejścia.

Poszukiwanie i wybór patrona

Zanim aplikant komorniczy rozpocznie praktyczne szkolenie w kancelarii, musi mieć patrona. Ale – w przeciwieństwie do aplikacji radcowskiej czy notarialnej – tutaj nie szuka się go na własną rękę. Cały proces jest ściśle regulowany przepisami i prowadzony przez radę właściwej izby komorniczej. To rada wyznacza patrona aplikanta komorniczego, dbając przy tym o zgodność z przepisami i potrzeby systemu szkolenia zawodowego.

Jak aplikant komorniczy znajduje patrona?

W teorii mogłoby się wydawać, że młody adept sam „rozsyła CV” do kancelarii komorniczych i wybiera najlepszą ofertę. W praktyce wygląda to inaczej. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej, patrona aplikacji komorniczej wyznacza rada właściwej izby komorniczej.

Cały proces przebiega w sposób sformalizowany:

• Aplikant składa wniosek o wpis na listę aplikantów komorniczych.
• Rada izby podejmuje uchwałę o wpisie i automatycznie wyznacza patrona – czyli wskazuje komornika, w którego kancelarii aplikant będzie odbywał praktykę i zostanie zatrudniony.
• Wyznaczenie patrona następuje nawet wtedy, gdy aplikant sam nie wskaże żadnej kancelarii.

W praktyce oznacza to, że aplikacja komornicza to jedyny program prawniczy, gdzie aplikant nie wybiera patrona samodzielnie, a jedynie może próbować wpłynąć na decyzję izby.

Jak znaleźć i wybrać patrona aplikacji komorniczej?

Choć decyzja należy do izby komorniczej, aplikant nie jest całkowicie bez wpływu. Może:

• Wskazać preferowanego komornika (jeśli ten wyrazi zgodę na przyjęcie aplikanta),
• Wnioskować o przydział do kancelarii w określonej lokalizacji – np. w pobliżu miejsca zamieszkania,
• Podać uzasadnienie – np. sytuację rodzinną, zdrowotną, komunikacyjną.

Co ważne, rada izby z reguły wyznacza termin 30 dni od złożenia dokumentów na znalezienie patrona. Jeśli aplikant w tym czasie nie wskaże komornika, izba wybierze patrona z urzędu z listy dostępnych komorników patronów izby komorniczej.

Na co zwrócić uwagę, wybierając potencjalnego patrona?

Jeśli aplikant chce mieć wpływ na to, kto będzie jego opiekunem, powinien wcześniej zrobić research i rozważyć następujące kryteria:

🔹 Doświadczenie i specjalizacja komornika

• Staż zawodowy – im dłuższy, tym lepiej.
• Zakres prowadzonych spraw – szeroka praktyka pozwala lepiej poznać różne aspekty egzekucji.
• Specjalizacja – np. w egzekucji z nieruchomości, wynagrodzeń czy ruchomości.
• Udział w życiu samorządu – np. członkostwo w komisjach izby, prowadzenie szkoleń.

🔹 Predyspozycje mentorskie

• Opinie byłych aplikantów – warto dopytać lub poszukać rekomendacji.
• Komunikatywność, cierpliwość, gotowość do tłumaczenia zadań.
• Jasne zasady współpracy – zakres obowiązków, godziny pracy, warunki zatrudnienia.

🔹 Organizacja kancelarii

• Stabilność finansowa – gwarancja zatrudnienia na pełny etat przez cały czas trwania aplikacji.
• Liczba spraw – zbyt mało = nuda, zbyt dużo = chaos. Złoty środek to idealny grunt szkoleniowy.
• Lokalizacja kancelarii – dojazd może mieć znaczenie, szczególnie w mniejszych izbach.

Wykaz dostępnych patronów i formalności przy przydziale

Żeby usprawnić proces i zapewnić przejrzystość, rady izb komorniczych publikują wykazy wyznaczonych patronów. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, do 31 marca każdego roku rada właściwej izby komorniczej ogłasza listę par aplikant–patron dla danego roku aplikacyjnego.

🔸 Gdzie znaleźć wykazy patronów?

Najczęściej są one dostępne na stronach internetowych izb komorniczych. Przykład:

Izba Komornicza w Warszawie – Wykaz patronów I roku aplikacji komorniczej 2025/2026:

• Jerzy Bojanowski – Komornik Sądowy przy SR dla Warszawy Pragi – Północ
• Ewa Chmielnicka – Komornik Sądowy przy SR dla Warszawy – Mokotowa
• Mateusz Borek – Komornik Sądowy przy SR w Wołominie

Izba Komornicza we Wrocławiu – Rejestr patronów:

• Marcin Bąk – Kancelaria Komornicza nr II w Kłodzku
• Piotr Grzechnik – Kancelaria Komornicza nr VIII w Legnicy
• Anna Tomków-Bąk – Kancelaria Komornicza nr XXVIII we Wrocławiu

Jak wygląda procedura przydziału krok po kroku?

1. Składanie wniosków

• Aplikant składa wniosek o wpis na listę aplikantów komorniczych (po egzaminie wstępnym).
• Do wniosku może dołączyć zgodę konkretnego komornika na zatrudnienie.

2. Termin na zgłoszenie patrona

• Rada wyznacza około 30 dni na przedstawienie zgody wybranego patrona.
• Jeśli aplikant nie przedstawi zgody – rada sama przydziela patrona z urzędu.

3. Uchwała i wpis

• Rada izby komorniczej podejmuje uchwałę o wpisie na listę aplikantów.
• W tej samej uchwale wskazuje konkretnego komornika jako patrona aplikanta.

4. Zawarcie umowy o pracę

• Po wyznaczeniu patrona, komornik zatrudnia aplikanta na podstawie umowy o pracę.
• Rozpoczyna się szkolenie praktyczne i realizacja programu aplikacji.

Gwarancja przydziału patrona

Warto podkreślić jedno: każdy aplikant musi mieć przydzielonego patrona, niezależnie od tego, czy sam go znajdzie, czy zrobi to izba. Jeżeli liczba aplikantów przewyższa liczbę dostępnych patronów, rada właściwej izby komorniczej może zobowiązać konkretnego komornika do zatrudnienia wskazanego aplikanta – co pokazuje, że system szkoleniowy ma charakter obowiązkowy również dla komorników.

Jak powinien wyglądać wzór wniosku o wyznaczenie patrona

Bez wyznaczenia patrona przez radę właściwej izby komorniczej nie ma możliwości rozpoczęcia praktyki, a co za tym idzie – udziału w aplikacji. Cały proces jest formalny i regulowany przepisami prawa, dlatego przygotowanie odpowiedniego wniosku musi być przemyślane i zgodne z wytycznymi.

Jak przygotować dokument krok po kroku?

Wniosek o wyznaczenie patrona składa się na etapie przed rozpoczęciem roku aplikacji. Można to zrobić na dwa sposoby:

1. Wniosek o wyznaczenie patrona z wyboru – składany przez aplikanta, który już uzyskał zgodę konkretnego komornika sądowego na objęcie patronatu.

2. Wniosek o wyznaczenie patrona z urzędu – dla osób, które nie znalazły patrona samodzielnie i oczekują przydziału przez radę izby.

Krok 1: Nagłówek i dane aplikanta

W lewym górnym rogu należy wpisać:

• miejscowość i datę sporządzenia wniosku,
• imię i nazwisko aplikanta,
• adres zamieszkania lub do korespondencji,
• numer telefonu,
• adres e-mail.

Krok 2: Wskazanie adresata

Dokument należy skierować do odpowiedniej izby komorniczej, np.:

Rada Izby Komorniczej w Warszawie
ul. Świętokrzyska 36
00-116 Warszawa

Krok 3: Treść wniosku

W zależności od sytuacji, treść dokumentu będzie różna.

Wniosek o wyznaczenie patrona z wyboru powinien zawierać:

„Uprzejmie proszę o wyznaczenie patrona w osobie komornika sądowego [imię i nazwisko], prowadzącego kancelarię komorniczą przy [adres kancelarii]. W załączeniu przesyłam zgodę komornika na sprawowanie patronatu oraz oświadczenie o spełnianiu wymogów formalnych.”

Na końcu należy złożyć odręczny podpis aplikanta.

Wniosek o wyznaczenie patrona z urzędu może mieć treść:

„W związku z planowanym rozpoczęciem aplikacji komorniczej w styczniu 2025 r. zwracam się z uprzejmą prośbą o wyznaczenie patrona z urzędu. Nie posiadam aktualnie zgody żadnego komornika na objęcie patronatu. Ewentualnie proszę o uwzględnienie preferencji co do lokalizacji kancelarii w [nazwa miasta/powiatu], jeśli będzie to możliwe.”

Pod wnioskiem również powinien znaleźć się podpis aplikanta.

Co powinien zawierać wniosek?

Każdy wniosek, niezależnie od tego, czy dotyczy patrona z wyboru czy z urzędu, powinien zawierać:

Dane formalne aplikanta:

• imię i nazwisko,
• adres zamieszkania lub korespondencyjny,
• telefon kontaktowy,
• adres e-mail,
• numer wpisu na listę aplikantów (jeśli już został nadany),
• datę i miejsce sporządzenia dokumentu.

Część merytoryczna:

• wyraźne wskazanie rodzaju wniosku (z wyboru lub z urzędu),
• dane patrona (w przypadku wniosku z wyboru): imię i nazwisko komornika, adres kancelarii,
• informacja o zgodzie patrona na objęcie patronatu,
• w przypadku wniosku z urzędu – prośba o przydział oraz ewentualne sugestie lokalizacyjne.

Załączniki:

• pisemna zgoda patrona na sprawowanie patronatu (dla wniosku z wyboru),
• oświadczenie patrona o spełnieniu warunków ustawowych (wzory dostępne na stronach izb),
• jeśli patron pochodzi z innej izby komorniczej – dokument potwierdzający wpis i aktywność zawodową.

Wzór oświadczenia patrona

Do wniosku należy dołączyć podpisane oświadczenie, w którym komornik zadeklaruje, że spełnia wszystkie warunki do pełnienia funkcji patrona aplikanta komorniczego. Treść może wyglądać następująco:

„Wyrażam zgodę na objęcie patronatu nad aplikantem komorniczym [imię i nazwisko aplikanta].
Oświadczam, że:

1. jestem wpisany na listę komorników sądowych i wykonuję zawód od co najmniej [liczba lat],
2. nie został wobec mnie orzeczony zakaz sprawowania patronatu,
3. nie zostałem skazany za przestępstwo umyślne,
4. nie zalegam z opłacaniem składek członkowskich,
5. znam treść przepisów dotyczących obowiązków patrona aplikanta komorniczego.”

Na końcu należy umieścić datę, podpis i pieczątkę komornika.

GOTOWY WZÓR WNIOSKU O WYZNACZENIE PATRONA Z WYBORU

Warszawa, 15 grudnia 2024 r.
Jan Kowalski
ul. Przykładowa 10/5
00-001 Warszawa
tel. 600-000-000
e-mail: jan.kowalski@email.com

WNIOSEK
o wyznaczenie patrona z wyboru

W związku z planowanym rozpoczęciem aplikacji komorniczej w styczniu 2025 r., uprzejmie proszę o wyznaczenie patrona w osobie:

Ewa Chmielnicka
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa
ul. Wierzbowa 14
00-001 Warszawa

W załączeniu przekazuję pisemną zgodę Pani Komornik na objęcie funkcji patrona oraz jej oświadczenie o spełnieniu warunków określonych w przepisach dotyczących organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej.

Z poważaniem,
[odręczny podpis]
Jan Kowalski

Załączniki:

1. Zgoda komornika na objęcie patronatu
2. Oświadczenie patrona o spełnianiu warunków formalnych

OŚWIADCZENIE PATRONA (przykład)

Warszawa, 12 grudnia 2024 r.

OŚWIADCZENIE PATRONA

Ja, niżej podpisana,
Ewa Chmielnicka, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa,
oświadczam, że wyrażam zgodę na objęcie patronatu nad aplikantem komorniczym
Janem Kowalskim, PESEL: 90010100000.

Oświadczam, że:

1. Jestem wpisana na listę komorników sądowych i aktywnie wykonuję zawód od 2016 r.
2. Nie został wobec mnie orzeczony zakaz sprawowania patronatu.
3. Nie zostałam skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne.
4. Nie zalegam z opłacaniem składek członkowskich.
5. Jest mi znany zakres obowiązków patrona aplikanta komorniczego wynikający z przepisów prawa oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9.12.2019 r. w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej.

[podpis i pieczęć komornika]
Ewa Chmielnicka

GOTOWY WZÓR WNIOSKU O WYZNACZENIE PATRONA Z URZĘDU

Kraków, 8 stycznia 2025 r.
Anna Nowak
ul. Dębowa 22/7
30-001 Kraków
tel. 601-123-456
e-mail: anna.nowak@email.com

WNIOSEK
o wyznaczenie patrona z urzędu

W związku z wpisem na listę aplikantów komorniczych i planowanym rozpoczęciem aplikacji w styczniu 2025 r., uprzejmie proszę o wyznaczenie patrona z urzędu.

Nie posiadam zgody żadnego komornika sądowego na sprawowanie patronatu. W miarę możliwości proszę o uwzględnienie preferencji lokalizacyjnych – rejon Krakowa lub powiat krakowski.

Z poważaniem,
[odręczny podpis]
Anna Nowak

Ważne terminy

Warto pilnować terminów – izby komornicze działają według konkretnego harmonogramu:

• Do 30 listopada – termin na złożenie wniosku o wpis na listę aplikantów,
• Do końca grudnia – termin składania wniosków o wyznaczenie patrona z wyboru,
• Do 10 stycznia – czas na wnioski o wyznaczenie patrona z urzędu,
• Do 31 marca – rada właściwej izby komorniczej ogłasza wykaz patronów na stronie internetowej izby.

Jakie są korzyści z posiadania dobrego patrona na aplikacji komorniczej?

W aplikacji komorniczej nie chodzi tylko o „odbębnienie” obowiązkowego okresu praktyk. Chodzi o to, by wynieść z nich realną wartość – kompetencje, doświadczenie i kontakty. I tu właśnie wchodzi na scenę dobry patron aplikanta komorniczego. To on – jako opiekun, mentor i wzór do naśladowania – potrafi diametralnie wpłynąć na przebieg aplikacji i dalszą karierę zawodową przyszłego komornika sądowego.

Solidne przygotowanie do zawodu – nie tylko na papierze

Dobry patron aplikacji komorniczej to przede wszystkim praktyk, który wprowadza aplikanta w realia pracy komornika. I nie chodzi tu o teorię, tylko o codzienną rzeczywistość w kancelarii komorniczej – często dynamiczną, nieprzewidywalną i wymagającą.

Pod jego okiem aplikant zdobywa praktyczne doświadczenie w takich działaniach jak:

• egzekucje z ruchomości i nieruchomości – czyli jak skutecznie (i zgodnie z prawem) zabezpieczyć majątek dłużnika,
• sporządzanie protokołów z czynności – niezbędna umiejętność biurowości w indywidualnej kancelarii komorniczej,
• organizacja licytacji komorniczej – czyli jak sprzedać mieszkanie, samochód czy sprzęt elektroniczny zgodnie z procedurą,
• kontakt z wierzycielami i dłużnikami – trening z komunikacji w stresujących sytuacjach, który przyda się przez całą karierę.

Mentoring, który zmienia bieg kariery

Nie każdy komornik potrafi być dobrym mentorem – ale ci, którzy naprawdę inwestują czas i energię w aplikanta, często stają się długofalowymi partnerami zawodowymi. I to jest bezcenne.

Korzyści z takiego mentorskiego podejścia to m.in.:

• analiza realnych spraw egzekucyjnych – nauka strategii, nie tylko przepisów,
• wprowadzenie w etykę zawodową – czyli jak zachować się jako funkcjonariusz publiczny,
• systematyczny feedback – patron wskazuje mocne strony, ale i to, nad czym trzeba pracować,
• dostępność i wsparcie – zarówno podczas codziennych czynności, jak i przed egzaminem komorniczym.

Równa linia do egzaminu komorniczego

Aplikacja kończy się egzaminem, a dobry patron to jeden z kluczowych elementów sukcesu. Potrafi on nie tylko tłumaczyć skomplikowane zagadnienia, ale też:

• przeprowadzać symulacje egzaminacyjne (np. z zakresu egzekucji sądowej czy czynności komornika na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 sierpnia 2019 r.),
• przygotować do części ustnej poprzez treningi komunikacyjne,
• wyjaśnić najnowsze interpretacje przepisów – w tym z zakresu spraw cywilnych czy postępowania zabezpieczającego.

Lepszy start po zakończeniu aplikacji

Rok aplikacji czy nawet czas trwania aplikacji komorniczej to jedno – ale to, co stanie się po niej, zależy w dużej mierze od patrona.

Dobry patron może:

• zaproponować zatrudnienie jako asesor komorniczy w swojej kancelarii,
• polecić aplikanta innym komornikom sądowym lub członkom izby,
• wesprzeć przy starcie własnej kancelarii – od dokumentacji po strategię działania.

Sieć kontaktów = kapitał zawodowy

Mentoring w aplikacji komorniczej to również otwarcie drzwi do środowiska. Dobry patron może ułatwić kontakty z:

• radcami prawnymi i adwokatami,
• sędziami i pracownikami sądów rejonowych,
• bankami i firmami windykacyjnymi,
• samorządem komorniczym i organami izby komorniczej.

A to wszystko działa na korzyść aplikanta – zarówno w czasie aplikacji, jak i po jej ukończeniu.

Rozwój osobisty i pewność siebie

Dobry patron nie tylko „uczy zawodu”, ale też kształtuje charakter aplikanta. Właściwe podejście, szacunek, gotowość do dzielenia się doświadczeniem – to buduje zaufanie i daje przestrzeń do nauki bez lęku przed błędem.

Efekty?

• większa pewność siebie w kontakcie z klientem i sądem,
• świadomość odpowiedzialności zawodowej,
• jasne zrozumienie roli komornika jako funkcjonariusza publicznego.

Zmiana lub brak patrona

Czy aplikant komorniczy musi pracować u patrona?

Krótko: tak, bezwzględnie. W aplikacji komorniczej nie ma „trybu wolnego słuchacza”. Zgodnie z przepisami aplikant musi być zatrudniony u komornika sądowego i odbywać praktyki pod kierunkiem patrona aplikacji komorniczej. To element rdzeniowy organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej – bez niego nie ruszysz ani o krok.

Skąd wynika ten obowiązek?

• Uchwała o wpisie: na mocy art. 88 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych rada właściwej izby komorniczej wskazuje komornika, w którego kancelarii komorniczej aplikant jest albo zostanie zatrudniony. Innymi słowy: już w decyzji o wpisie pada nazwisko patrona.
• Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji doprecyzowują, że aplikacji aplikant uczy się w praktykach u komornika – wykonując czynności w sprawach cywilnych w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym pod nadzorem patrona.
• Forma zatrudnienia: umowa o pracę na cały czas trwania aplikacji. Status jest jasny – aplikant jest pracownikiem kancelarii: podlega regulaminowi, ma przełożonego (patrona), a komornik (patron) realizuje wobec niego obowiązki pracodawcy.

Dlaczego bez patrona nie da się odbywać aplikacji?

Aplikacja komornicza to praktyka w realnych warunkach. To tu uczysz się biurowości w indywidualnej kancelarii komorniczej, kontaktu ze stronami, sporządzania protokołów, zarządzeń, postanowień, udziału w czynnościach terenowych (zajęcia majątku, doręczenia, licytacje). Tego nie da się „przejechać” wyłącznie na seminariach dla każdego roku aplikacji.
Patron aplikanta komorniczego jest Twoim opiekunem i mentorem: pilnuje jakości szkolenia, wdraża w obowiązków komornika sądowego, a miesiąc przed zakończeniem każdego roku aplikacji sporządza o Tobie opinię i przekazuje ją radzie izby. Bez takiego nadzoru nie byłoby rzetelnej oceny postępów ani szans na ukończenia aplikacji i dopuszczenie do egzaminu komorniczego.

Konsekwencje braku patrona komorniczego

Brak patrona = blokada. Nie tylko nie rozpoczniesz aplikacji – nie utrzymasz jej w toku. System jest skonstruowany tak, by każdym roku aplikacji aplikant był pod realnym nadzorem. Poniżej skutki formalne i praktyczne.

Skutki formalne

1) Zawieszenie
Rada właściwej izby komorniczej może zawiesić aplikanta w czynnościach, m.in.:

• na wniosek aplikanta (np. długa choroba, inne ważne przyczyny),
• gdy wszczęto postępowanie karne,
• gdy toczy się sprawa o skreślenie z listy.

W okresie zawieszenia nie płaci się opłaty za aplikację. Decyzję o zawieszeniu może podjąć rada izby, prezes sądu apelacyjnego albo Minister Sprawiedliwości.

2) Skreślenie z listy aplikantów komorniczych
Następuje obligatoryjnie, gdy aplikant:

• zrezygnuje z odbywania aplikacji,
• zostanie uznany za całkowicie niezdolnego do pełnienia obowiązków,
• zostanie prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo (także skarbowe),
• zostanie częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolniony,
• rażąco naruszy obowiązki albo godność aplikanta.

Możliwe jest również fakultatywne skreślenie po prawomocnym skazaniu za nieumyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

3) Limity nieobecności
Nieusprawiedliwione opuszczenie 2 zajęć lub 12 godzin w roku szkoleniowym może skończyć się skreśleniem przez radę izby. Łącznie (usprawiedliwione + nieusprawiedliwione) nieobecności nie mogą przekroczyć 96 jednostek godzinowych. Przekroczenie limitu = brak zaliczenia roku, brak prawa do kolokwiów, kontynuacja dopiero po uregulowaniu opłaty i za zgodą rady izby komorniczej.

4) Negatywna ocena patrona
Gdy opinia patrona jest negatywna (np. zarzut braku zaangażowania, nierzetelności, problemów ze współpracą), realnie zagraża to kontynuacji aplikacji i dopuszczeniu do dalszych etapów programu.

Skutki merytoryczne (czyli utrata realnej nauki zawodu)

Brak patrona to odcięcie od praktyki:

• brak dostępu do czynności należących do zakresu obowiązków komornika (w tym w terenie),
• brak nauki etyki zawodowej w praktyce,
• brak poznania organizacji kancelarii i realiów egzekucji,
• brak bieżącej korekty błędów i mentoringu w aplikacji komorniczej.

W efekcie aplikacja komornicza traci sens – bez praktyk u patrona nie zrealizujesz ramowego programu aplikacji, nie przećwiczysz przepisów „na żywym materiale”, nie przygotujesz się rzetelnie do egzaminu.

Co, jeśli patron „znika” w trakcie?

Zdarza się: patron odchodzi z zawodu, jest długotrwale nieobecny, rezygnuje z patronatu. Wtedy niezwłocznie informujesz radę właściwej izby komorniczej i wnioskujesz o wyznaczenie nowego patrona (z wykazu patronów albo z urzędu). Izba podaje do wiadomości aplikantów w sposób przyjęty aktualne informacje i – jeśli trzeba – zobowiązuje konkretnego komornika do przejęcia roli. Tu nie ma „przerwy technicznej”: ciągłość opieki to warunek prawidłowego odbywania aplikacji.

Czy można zmienić patrona na aplikacji komorniczej?

Tak, można. Choć przepisy dotyczące aplikacji komorniczej są mniej drobiazgowe niż w innych korporacjach prawniczych, zmiana patrona aplikacji komorniczej jest dopuszczalna i praktykowana.

Podstawy prawne zmiany patrona

• Ustawa o komornikach sądowych – określa ogólne ramy organizacji i przebiegu aplikacji oraz zadania izby komorniczej (w szczególności rady właściwej izby komorniczej).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej – przewiduje odbywanie praktyk „u komornika na podstawie” zatrudnienia i pod nadzorem patrona; w tym reżimie mieści się też jego zmiana.
• Regulaminy poszczególnych izb – to one zwykle precyzują tryb zmiany patrona, dokumenty i terminy.

W praktyce rada właściwej izby komorniczej może zmienić patrona:

• na wniosek aplikanta,
• na wniosek patrona,
• z urzędu – gdy wymaga tego interes szkolenia (np. niewykonywanie lub nienależyte wykonywanie obowiązków patrona).

Kiedy jest to możliwe

Zmiana jest możliwa w każdym momencie czasu trwania aplikacji (I lub II rok), o ile są spełnione warunki formalne i istnieją uzasadnione powody:

• z inicjatywy aplikanta (problemy organizacyjne, merytoryczne lub osobiste),
• z inicjatywy patrona (niemożność dalszego sprawowania funkcji, zmiana sytuacji zawodowej),
• z urzędu (postępowanie dyscyplinarne wobec patrona, śmierć, utrata uprawnień, rażące zaniechania).

Zmiana patrona komorniczego – kiedy i jak to zrobić

Najczęstsze powody zmiany

Organizacyjne

• przeprowadzka aplikanta, zmiana miejsca pracy, zbyt duża odległość od kancelarii komorniczej, problemy komunikacyjne.

Merytoryczne

• brak realnego mentoringu w aplikacji komorniczej, niewystarczające zaangażowanie w szkolenie, chęć zdobycia doświadczenia w innej gałęzi egzekucji (np. nacisk na nieruchomości zamiast ruchomości), różnice w podejściu do obowiązków komornika.

Osobiste

• trudności w relacjach, nieporozumienia, naruszenia zasad etyki, zlecanie zadań niezwiązanych z programem aplikacji.

Procedura krok po kroku

Krok 1. Wniosek do rady właściwej izby komorniczej
Aplikant składa pisemny wniosek zawierający:

• dane aplikanta (imię, nazwisko, adres, rok aplikacji / grupa),
• dane obecnego patrona (imię, nazwisko, nazwa i adres kancelarii),
• uzasadnienie zmiany (konkretne i rzeczowe),
• propozycję nowego patrona (jeśli aplikant ma kandydata) albo prośbę o wyznaczenie z urzędu z wykazu patronów.

Krok 2. Załączniki i dokumenty
Do wniosku dołącza się w miarę możliwości:

• opinię dotychczasowego patrona o przebiegu aplikacji,
• zgodę dotychczasowego patrona na zmianę (jeśli możliwe),
• oświadczenie nowego patrona o gotowości objęcia funkcji (gdy wskazujesz patrona z wyboru),
• inne materiały potwierdzające powody (np. zmiana miejsca zamieszkania).

Krok 3. Weryfikacja przez radę izby komorniczej
Rada:

• sprawdza kompletność dokumentów i podstawy prawne,
• może zasięgnąć opinii obecnego patrona (jeśli nie została dołączona),
• może wysłuchać aplikanta,
• weryfikuje, czy proponowany (nowy) patron spełnia warunki oraz czy zmiana nie zaburzy odbywania aplikacji.

Krok 4. Decyzja (uchwała)
Rada podejmuje uchwałę:

• wyrażając zgodę – i wskazuje nowego patrona lub zatwierdza wskazanego przez aplikanta,
• odmawiając – gdy brak podstaw lub wniosek jest niewystarczająco uzasadniony.

Krok 5. Formalizacja współpracy
Po pozytywnej uchwale:

• w ciągu 14 dni aplikant kontaktuje się z nowym patronem i uzgadnia szczegóły,
• w ciągu 30 dni składa w izbie umowę o pracę i wymagane dokumenty,
• nowy patron przejmuje opiekę na pozostały okres aplikacji i kontynuuje nadzór, w tym sporządzanie opinii do akt osobowych aplikanta.

Ważne uwagi praktyczne

• Ciągłość szkolenia: zmiana patrona nie może powodować przerwy. Każdy etap (I i II rok) musi być objęty opieką patrona. Brak patrona lub brak opinii grozi niezaliczeniem roku i w konsekwencji może utrudnić dojście do terminu ukończenia aplikacji.
• Opinia roczna: jeśli zmiana następuje w trakcie roku, nowy patron sporządza opinię z uwzględnieniem materiałów i opinii poprzednika; to istotne dla oceny postępów i dopuszczenia do kolokwiów prowadzonych przez radę właściwej izby.
• Brak zgody obecnego patrona ≠ koniec sprawy: odmowa współpracy ze strony dotychczasowego opiekuna nie blokuje zmiany. Rada izby może ją przeprowadzić bez jego zgody, jeżeli przemawiają za tym ważne okoliczności (np. nienależyte wykonywanie obowiązków patrona aplikanta komorniczego, konflikt uniemożliwiający szkolenie).
• Z urzędu: w sytuacjach kryzysowych (choroba, zawieszenie, śmierć, utrata uprawnień, postępowanie dyscyplinarne) izba komornicza ma prawo sama wyznaczyć nowego patrona, aby zabezpieczyć ramowego programu aplikacji w terminie.

Kwestie finansowe i organizacyjne

Umowa o pracę i wynagrodzenie aplikanta komorniczego u patrona

Czy aplikant jest zatrudniony na umowę o pracę

Tak. Aplikant komorniczy bezwzględnie musi być zatrudniony u komornika na podstawie umowy o pracę – to warunek systemowy, a nie dobra wola kancelarii. Wynika to m.in. z § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji komorniczej: szkolenie praktyczne odbywa się w kancelarii komorniczej pod kierunkiem patrona aplikacji komorniczej. Już w uchwale o wpisie rada właściwej izby komorniczej wskazuje komornika, u którego aplikant jest albo zostanie zatrudniony (art. 88 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych). Innymi słowy – bez etatu nie ma praktyk, a bez praktyk nie ma aplikacji.

Wymagane formalności przy zatrudnieniu

Przy wpisie na listę aplikantów komorniczych dołącza się:

• zgodę patrona na zatrudnienie na cały czas trwania aplikacji (2 lata),
• promesę zatrudnienia od dnia rozpoczęcia aplikacji,
• wskazanie kancelarii, w której będą realizowane praktyki.

Warunki odbywania praktyk i zasady rozliczeń określa umowa o pracę zawarta między aplikantem a komornikiem sądowym (patronem).

Możliwe formy rozliczeń

Tu nie ma dowolności. Jedyną dopuszczalną formą jest umowa o pracę. Nie stosuje się umów cywilnoprawnych, „praktyk bezpłatnych” ani rozliczeń barterowych. To ważne także dla jakości mentoringu w aplikacji komorniczej – status pracowniczy porządkuje obowiązki obu stron.

Obowiązki pracodawcy (patrona)

Patron aplikanta komorniczego, jako pracodawca, ma obowiązek:

• wypłacać wynagrodzenie zgodnie z Kodeksem pracy (nie niższe niż płaca minimalna),
• odprowadzać składki ZUS (emerytalne, rentowe, zdrowotne),
• zapewniać BHP i bezpieczne stanowisko,
• udzielać urlopów,
• prowadzić akta osobowe i ewidencję czasu pracy.

Uwaga dla komornika–patrona: wydatki na szkolenie (wynagrodzenia, delegacje, szkolenia) co do zasady mogą stanowić koszty uzyskania przychodu kancelarii.

Wynagrodzenie i rozliczenia z patronem

Wynagrodzenie ustalane jest indywidualnie, ale musi spełniać wymogi prawa pracy. W praktyce widełki zależą od miasta, wielkości obrotów kancelarii i zakresu odpowiedzialności przejmowanej przez aplikanta w I i II roku aplikacji.

Orientacyjne poziomy wynagrodzeń (brutto):

Co wpływa na pensję?

• Lokalizacja i skala kancelarii – duże miasta i wysokie obroty zazwyczaj = wyższe stawki.
• Doświadczenie i profil patrona – im bogatsza praktyka, tym częściej lepsze warunki.
• Zaangażowanie aplikanta – aktywność, samodzielność, wyniki w kolokwiach seminaryjnych; często dochodzą premie.
• Zakres odpowiedzialności – przejmowanie trudniejszych zadań (np. prowadzenie bieżącej korespondencji w egzekucji, obsługa protokołów, udział w licytacjach) zwykle podbija wynagrodzenie.

Dodatkowe koszty po stronie aplikanta

Opłata roczna za aplikację komorniczą wynosi 5 850 zł (na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości).

• płatne do 15 lutego każdego roku szkoleniowego,
• na rachunek bankowy właściwej izby komorniczej,
• łącznie za dwa lata: 2 × 5 850 zł = 11 700 zł.

Ulgi i ułatwienia: rada izby komorniczej może zwolnić w całości lub w części, odroczyć lub rozłożyć na raty. Gdy przyznano zwolnienie, koszty pokrywa izba ze środków własnych.

Praktyczne zasady dobrej współpracy finansowej

Przed podpisaniem umowy ustalcie na piśmie:

• stawki i ich dynamikę (np. podwyżka po zaliczeniu I roku),
• premiowanie wyników (realne KPI: terminowość, jakość pism, efektywność w zadaniach biurowych i terenowych),
• czas pracy i elastyczność w dniach zajęć seminaryjnych i kolokwiów,
• urlopy i zasady zwolnień (np. w tygodniach intensywnych szkoleń).

Ochrona interesów aplikanta:

• patron nie może wymagać pracy w wymiarze, który uniemożliwia udział w obowiązkowych zajęciach przewidzianych w programie;
• w razie problemów z wynagrodzeniem czy naruszeń – rada właściwej izby komorniczej może interweniować, a w sytuacjach skrajnych możliwa jest zmiana patrona;
• izby posiadają wykaz patronów, a mechanizm przydziału z urzędu zabezpiecza ciągłość szkolenia.

Perspektywy po zakończeniu aplikacji komorniczej

Dwuletnia aplikacja komornicza to rozbieg, a nie finisz. Po terminie ukończenia aplikacji zaczyna się etap, w którym wiedza z sal wykładowych i kancelarii komorniczej musi „zagrać” na papierze – w egzaminie – i w praktyce – na stanowisku asesora, a docelowo komornika sądowego. Kluczowe jest tu nie tylko to, co umiesz, ale też kto Cię szkolił: dobry patron aplikacji komorniczej oraz rzetelny mentoring w aplikacji komorniczej realnie skracają drogę do samodzielności.

Egzamin komorniczy – kluczowy sprawdzian przed karierą

• Po zakończeniu cyklu szkoleniowego rada właściwej izby komorniczej wydaje zaświadczenie o ukończeniu aplikacji – niezwłocznie, nie później niż w 14 dni od końca roku szkoleniowego. Bez tego dokumentu do egzaminu nie podejdziesz.
• Egzamin ma formę wyłącznie pisemną i cztery części:

Część I (6 godzin) i Część II (6 godzin)

• zadania praktyczne z egzekucji i sprawach cywilnych,
• rozwiązywanie kazusów,
• protokoły z czynności terenowych (doręczenia, zajęcia ruchomości),
• projekty zajęcia majątku z opisem i oszacowaniem nieruchomości.

Część III (8 godzin)

• projekty dokumentów dot. zasad wykonywania zawodu i etyki,
• procedury zabezpieczenia roszczeń,
• kazusy z licytacji komorniczej.

Część IV

• zagadnienia prawne z postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego,
• standardy pracy komornika sądowego i etyka.

Warunki zaliczenia i koszty

• Trzeba zdać każdą część – brak obecności/odstąpienie w którejkolwiek części = brak zaliczenia całego egzaminu.
• Opłata egzaminacyjna: 3 393,60 zł.
• Termin egzaminu 2025: 8–10 kwietnia 2025 r. (wt.–czw.); miejsce zależne od izby.

Asesor komorniczy – etap przygotowania do samodzielności

Zdany egzamin to wciąż nie nominacja. Kolejny przystanek to asesura komornicza – „jazda próbna” pod okiem doświadczonego komornika.

Czas trwania asesury

• co najmniej 2 lata, maksymalnie do 6 lat (zależnie od przebiegu i możliwości kadrowych).

Jak zostać asesorem (ramowo):

• pozytywny wynik egzaminu komorniczego,
• spełnienie kryteriów z art. 11 ustawy o komornikach sądowych (m.in. obywatelstwo polskie, pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność, ukończone 28 lat),
• wniosek do prezesa właściwego sądu apelacyjnego,
• pozytywna opinia rady izby komorniczej,
• ślubowanie przed prezesem sądu rejonowego.

Zakres zadań asesora (przykłady):

• administracja i korespondencja: rejestracja spraw, księgowanie wpłat, pisma do dłużników i wierzycieli,
• dokumenty egzekucyjne: protokoły, opisy, oszacowania, projekty zarządzeń i postanowień,
• teren: doręczenia, zajęcia ruchomości, oględziny i wyceny majątku.

Ograniczenia:

• część czynności (np. niektóre eksmisje) wymaga zgody i nadzoru komornika; asesor działa pod stałym nadzorem.

Wynagrodzenia asesorów – orientacyjnie (brutto/mies.):

• 5–6 tys. zł (część źródeł),
• ok. 8 280 zł (inne badania),
• ok. 8 000 zł – typowy poziom startowy.

Na wysokość wynagrodzenia wpływają: skala i lokalizacja kancelarii, wyniki finansowe, zakres odpowiedzialności, jakość i tempo pracy.

Droga do samodzielnego komornika sądowego

Celem jest powołanie na stanowisko komornika sądowego.

• Po asesurze składasz wniosek o powołanie; Minister Sprawiedliwości powołuje na podstawie konkursu na wolne stanowisko.
• Liczba etatów jest limitowana – system zależy od wolnych miejsc w sądach rejonowych i decyzji resortu. Czasem potrzeba cierpliwości.

Alternatywne ścieżki i skróty

• Wyjątki od standardu: bez pełnej ścieżki (aplikacja → egzamin → asesura) mogą zostać powołani m.in. doktorzy nauk prawnych, prokuratorzy, adwokaci, sędziowie, radcowie prawni – oczywiście przy spełnieniu ustawowych warunków.
• Horyzontalne przejścia: w debacie pojawiają się propozycje, by doświadczeni komornicy (np. z co najmniej 3-letnią praktyką) mogli łatwiej przechodzić do innych zawodów (np. aplikacji notarialnej/zawodu notariusza). Argument: zakres szkolenia komorniczego obejmuje dużą część materii wspólnych z aplikacją adwokacką i aplikacją radcowską.

„Mapa kariery” – od startu do własnej kancelarii

1. Egzamin wstępny na aplikację i wpis na listę aplikantów.
2. 2-letnia aplikacja komornicza (I rok + II rok aplikacji) u patrona – zgodnie z programem aplikacji przyjętym w danej izbie; rada właściwej izby komorniczej na bieżąco weryfikuje szkolenie (kolokwia, opinie).
3. Zaświadczenie ukończenia (do 14 dni) i egzamin komorniczy (dla cyklu 2025–2026 planowo w kwietniu 2027 r.).
4. Powołanie na asesora przez prezesa sądu apelacyjnego.
5. Asesura 2–6 lat – pełny przegląd realiów pracy komornika i zarządzania kancelarią.
6. Konkurs na wolne stanowisko, decyzja Ministra Sprawiedliwości, ślubowanie – i start jako komornik sądowy.

Co wynosisz „na plus” po aplikacji

• Kompetencje twarde: egzekucja z ruchomości i nieruchomości, licytacje, doręczenia, dokumentacja, organizacja biura.
• Kompetencje miękkie: praca ze stresem, komunikacja ze stronami, etyka urzędowa, odpowiedzialność funkcjonariusza publicznego.
• Sieć kontaktów: sądy, wierzyciele instytucjonalni, kancelarie prawne – często zbudowana dzięki patronowi.

To wszystko składa się na przewagę konkurencyjną tuż po ukończeniu aplikacji – na asesurze i w drodze po własną kancelarię komorniczą.

Podsumowanie

Najważniejsze informacje w pigułce

• Patron to warunek startu i kontynuacji – bez niego aplikacja komornicza nie ruszy i nie dojdzie do finału. Patronem może być wyłącznie praktykujący komornik sądowy, wpisany na listę komorników.
• Kto wyznacza patrona? W praktyce robi to rada właściwej izby komorniczej (aplikant może wskazać preferencje, ale decyzja należy do izby). Każdy komornik ma obowiązek w ciągu 3 lat zatrudnić co najmniej jednego aplikanta.
• Umowa i pieniądze: aplikant musi być na umowie o pracę przez całe 2 lata. Opłata roczna za aplikację to 5 850 zł (łącznie 11 700 zł). Wynagrodzenie na starcie najczęściej 2–4 tys. zł brutto/mies., z perspektywą wzrostu wraz z zakresem zadań. Egzamin komorniczy kosztuje 3 393,60 zł.
• Rola patrona w praktyce: zatrudnia, szkoli, nadzoruje, co rok wystawia opinię, wdraża w egzekucję i biurowość w indywidualnej kancelarii komorniczej, pilnuje standardów etycznych i jakości pracy.

Dlaczego wybór patrona to kluczowy etap aplikacji komorniczej

Dobry patron aplikacji komorniczej to jak trener topowej drużyny – dba o wynik dziś i buduje formę na jutro. Przekłada się to na trzy realne korzyści:

1. Jakość przygotowania do zawodu

• Dostęp do różnorodnych spraw egzekucyjnych, pełen przegląd czynności należących do obowiązków komornika.
• Mentoring szyty na miarę – tempo i poziom zadań dopasowane do Twoich możliwości.
• Wiedza „z zaplecza” – procedury, praktyczne triki, organizacja kancelarii komorniczej.

2. Lepszy wynik na egzaminie komorniczym

• Ćwiczenie kazusów, projektów pism, protokołów i decyzji – dokładnie tego, co sprawdza egzamin.
• Stały feedback: wiesz, co poprawić, zanim pojawi się błąd na sali egzaminacyjnej.
• Wsparcie merytoryczne i psychologiczne – łatwiej utrzymać koncentrację i chłodną głowę.

3. Start kariery i sieć kontaktów

• Rekomendacje, wejście w środowisko sądowe i prawnicze, współpraca z wierzycielami instytucjonalnymi.
• Często naturalna ścieżka do asesury u tego samego przełożonego albo mocne referencje do innej kancelarii.

Rekomendacje dla przyszłych aplikantów

1. Przygotuj fundamenty, zanim ruszysz.

• Zweryfikuj wymogi formalne (obywatelstwo, magister prawa, nieskazitelność).
• Potrenuj egzamin wstępny (próg: 90/150 poprawnych odpowiedzi).
• Zaplanuj budżet – realny koszt całej drogi (opłaty + życie) to ok. 15–20 tys. zł.

2. Zadbaj o patrona z wyprzedzeniem.

• Przejrzyj wykazy patronów publikowane przez izby, porozmawiaj z kandydatami, sprawdź opinie wcześniejszych aplikantów.
• Oceń: doświadczenie w egzekucji, organizację kancelarii, dostępność mentorską, warunki zatrudnienia i lokalizację.

3. Ustal zasady gry na papierze.

• W umowie i ustaleniach doprecyzuj: stawki, możliwe premie, wzrost wynagrodzenia po zaliczeniu I roku, elastyczność w dniach zajęć seminaryjnych i kolokwiów, zakres odpowiedzialności.

4. Graj aktywnie przez cały cykl.

• Proś o sprawy, pytaj, bierz udział w czynnościach terenowych, notuj procedury.
• Regularnie omawiaj postępy z patronem; korzystaj z jego doświadczenia i wskazówek.
• Gdy szkolenie nie działa – reaguj. Zmiana patrona jest możliwa i bywa konieczna dla ciągłości i jakości nauki.

5. Myśl dwa kroki naprzód.

• Wybieraj zadania pod planowaną specjalizację (np. licytacje, nieruchomości, ruchomości).
• Buduj relacje w środowisku – one często decydują o tempie wejścia w asesurę i dalszy awans.

Puenta? Aplikacja komornicza to maraton, nie sprint. Patron aplikanta komorniczego to Twój rozgrywający – ustawia tempo, podaje piłki w kluczowych momentach i pomaga dowieźć wynik. Z dobrym opiekunem szybciej przełożysz teorię na praktykę, łatwiej zdasz egzamin i pewniej wejdziesz na ścieżkę do własnej kancelarii. Wybierz mądrze, pracuj systematycznie i traktuj te dwa lata jak mocny fundament pod stabilną, odpowiedzialną i dobrze rokującą karierę w wymiarze sprawiedliwości.